Στεφανόπολις

Επώνυμο γνωστής στους χρόνους της τουρκοκρατίας οικογένειας της Μάνης, της οποίας πολλά μέλη, το 1675-1676, εγκαταστάθηκαν στην Κορσική. Αναφέρεται και ως Στεφανόπουλος. Τα μέλη της οικογένειας αυτής πήραν το επώνυμο Στεφανόπουλος από το βαπτιστικό όνομα του προγόνου τους Στέφανου, ο οποίος, κατά τις παραδόσεις και της έγγραφες μαρτυρίες της οικογένειας, ήταν εγγονός του Νικηφόρου Κομνηνού, τελευταίου γιου του αυτοκράτορα της Τραπεζούντας Δαβίδ B’ Κομνηνού. Ο Νικηφόρος Κομνηνός, γύρω στο 1473, είχε καταφύγει στη Μάνη, όπου συνδέθηκε με γάμο με την ισχυρή οικογένεια του Πέτρου Λασβούρη και αναγνωρίστηκε πρωτόγερος. Στην οικογένεια των Σ., η οποία διαιρέθηκε σε δύο κλάδους, τους Θεοδωριάνων και των Γιαννιάνων, αξιολογότερα μέλη θεωρούνται οι επόμενοι: 1. Στέφανος Κομνηνός. Εγγονός του γενάρχη της οικογένειας Νικηφόρου και πρωτόγερος της Μάνης, από τον οποίο πήραν οι απόγονοί του το επώνυμο Σ. Διακρίθηκε για τη γενναιότητά του στη μάχη του Οίτυλου (1537), όπου ο Σ., επικεφαλής των Μανιατών, πέτυχε περιφανή νίκη. Μετά τη νίκη ίδρυσε, κοντά στο Οίτυλο, τη Μονή των Γενεθλίων της Θεοτόκου στην οποία μόνασε ο Αλέξιος Κομνηνός, γόνος της οικογένειας των Σ. Η εναντίον των Τούρκων νίκη του προκάλεσε το φθόνο των αντίζηλων οικογενειών της Μάνης, Γιατριάνων, Κοσμάδων κ.ά., οι οποίες και τον δολοφόνησαν. 2. Αλέξιος Κομνηνός. Ο πρώτος μοναχός της Μονής των Γενεθλίων της Θεοτόκου, την οποία ίδρυσε ο Στέφανος Κομνηνός. Κατά την τοπική παράδοση θεωρείται άγιος και προστάτης του Οίτυλου. 3. Ιωάννης Κουτσίκαλης. Ένας από τους αρχηγούς των Σ., που μετανάστευσαν στην Κορσική (1675-1676), εξαιτίας των εσωτερικών διαμαχών της οικογένειας. Άντρας μεγάλης μόρφωσης, έφερε σε πέρας τις διαπραγματεύσεις μεταξύ Γενοβέζων και Μανιατών για τη μετανάστευση των τελευταίων στην Κορσική. 4. Γεώργιος Μιχαήλ. Γενάρχης του κλάδου της οικογένειας των Σ., που έδρασε στο Γκροσέτο της Τοσκάνης. Ο Γ.Μ. απόκτησε μεγάλη περιουσία και έφτασε στα ανώτατα αξιώματα της πολιτείας. 5. Ιωάννης. Αρχηγός των Μανιατών που εγκαταστάθηκαν στο Αιάκειο της Κορσικής. Κατέστειλε την εναντίον της Γένοβας επανάσταση των Κορσικανών (1729). 6. Δημήτριος. Καταγόταν από την Κορσική. Μετά την πράξη του παρλαμέντου του Παρισιού, η οποία στηρίχτηκε στη μελέτη του ακαδημαϊκού και διάσημου γενεαλόγου Σερίν, αναγνωρίστηκε από τον Λουδοβίκο ΙΣΤ’ πρίγκιπας, ως απόγονος των αυτοκρατόρων Κομνηνών (1782). Ήταν ένας από τους ιδρυτές του «Ελληνόγλωσσου Ξενοδοχείου» στο Παρίσι. Πέθανε το 1820 ως υποστράτηγος του γαλλικού στρατού. 7. Δον Βερνάρδος. Επίσκοπος της Αντιόχειας, ο οποίος καταγόταν από τον κλάδο των Σ. που εγκαταστάθηκε στο Γκροσέτο. Ο πάπας Κλήμης ΙΔ’, ο οποίος τον εκτιμούσε ιδιαίτερα, τον χρησιμοποίησε πολλές φορές σε διπλωματικές αποστολές. Το 1769 υποδείχτηκε ως καρδινάλιος, αλλά τελικά δεν χειροτονήθηκε, εξαιτίας της ξενικής καταγωγής του. 8. Δήμος. Γάλλος βοτανολόγος, ο οποίος καταγόταν από την Κορσική. Στάλθηκε από το Διευθυντήριο και τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη (1797-1798) στη Μάνη, για να προετοιμάσει την εξέγερση των Ελλήνων. Στο Γύθειο ήρθε σε συνεννόηση με πολλούς πρόκριτους, στον πύργο του Τζαννέτου Γρηγοράκη. Η εξέγερση όμως ματαιώθηκε εξαιτίας της φιλικής προς την Τουρκία μεταστροφής του Ναπολέοντα. 9. Πατρίκιος. Σύμβουλος του εξωτερικού εμπορίου της Γαλλίας και συγγραφέας, ο οποίος καταγόταν από την Κορσική. Έπειτα από έρευνές του σε διάφορα αρχεία για την καταγωγή και τη δράση των Σ. της Μάνης, Κορσικής και Γκροσέτο, αναγνωρίζει ότι ήταν ισχυρή οικογένεια της Μάνης, αλλά αμφισβητεί ότι καταγόταν από τους Κομνηνούς και αμφιβάλλει για τη γνησιότητα των εγγράφων στα οποία στηρίχτηκε η αναγνώριση του Δημήτριου Σ. ως πρίγκιπα. Αιτία της μετανάστευσης τους στην Τοσκάνη και στην Κορσική θεωρεί την ακμή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, κατά τον 17o αι., η οποία και ανάγκασε τις ισχυρές και φιλελεύθερες οικογένειες του Οίτυλου να εκπατριστούν για να διατηρήσουν την ελευθερία τους.